Hạm đội tầu ngầm của Việt Nam sẽ tác động ra sao đối với tình hình Biển Đông ?Có một số thông tin cho rằng các tàu ngầm mà Việt Nam đặt mua của Nga đã bước vào hoạt động, đi tuần tra ở Biển Đông. Giáo sư Carlyle Thayer, chuyên gia về Việt Nam, thuộc học việc Quốc phòng Úc, trả lời hai câu hỏi : khi nào lữ đoàn tàu ngầm của Việt Nam đi vào hoạt động và loại vũ khí này tác động ra sao đến tương quan lực lượng hải quân ở Biển Đông ?
Việt Nam có kế hoạch triển khai một lữ đoàn tầu ngầm vào năm 2017. Tàu ngầm lớp Varshavyanka được thiết kế cho các cuộc chiến chống tàu ngầm, chống tàu buôn và các loại chiến hạm khác, để tuần tra và dọ thám, để bảo vệ các căn cứ hải quân và vùng duyên hải. Loại tầu ngầm này có khả năng hoạt động ở những vùng nước tương đối nông.
Giờ đây, việc nhận định liệu Việt Nam có khả năng hay không để khai thác được các tàu ngầm này và tạo ra được một lực lượng ngăn chặn khả tín đang ngày càng được làm rõ, với những thông tin của giới quan sát ngoại giao, theo đó, các tàu ngầm của Việt Nam đang tiến hành tuần tra dọc bờ biển Việt Nam. Các thông tin trên báo chí gần đây cũng cho thấy là đội tầu ngầm Việt Nam đã bắt đầu đi vào hoạt động mà không cần các cố vấn Nga. . Hơn nữa, thủy thủ đoàn Việt Nam hiện đang được huấn luyện tại Trung tâm tầu ngầm INS Satavahana của Ấn Độ về chủ thuyết và chiến thuật chiến tranh tầu ngầm.
Đến năm 2017, khi cả 6 tàu ngầm đi vào hoạt động, lực lượng này sẽ làm tăng đáng kể khả năng của Việt Nam trong việc phát triển chiến thuật ngăn chặn tiếp cận/chống xâm nhập chống lại bất kỳ nước nào tìm cách xâm nhập vào vùng biển của Việt Nam với ý đồ thù địch. Hơn nữa, tầu ngầm lớp Varshavyanka sẽ làm tăng thêm khả năng tấn công mạnh với các loại tên lửa hành trình hải đối hải và hải đối địa.
Hạm đội tàu ngầm mới này sẽ đóng tại vịnh Cam Ranh. Tuy nhiên, nếu Trung Quốc cho thường trú phi đội chiến đấu cơ chống tàu ngầm trên Đá Chữ Thập, nơi Bắc Kinh đã xây một phi đạo dài 3 km, thì khả năng triển khai âm thầm đội tàu ngầm này sẽ gặp khó khăn.
Nếu nhìn vào việc trang bị vũ khí hiện nay và trong tương lai của Việt Nam , thì rõ ràng là nước này đã có những bước tiến quan trọng trong việc phát triển mạnh mẽ khả năng chống lại sự can thiệp bằng đường biển của một cường quốc thù địch. Khả năng kháng cự này được thể hiện qua việc phát triển chiến lược chống can thiệp, bao gồm hệ thống pháo và tên lửa đặt trên đất liền ; chiến đấu cơ Su-30 đa năng, máy bay tấn công nhanh; tàu hộ tống và tàu khu trục nhỏ có trang bị tên lửa chống tàu chiến; và tàu ngầm lớp Varshavyanka.
Hệ thống vũ khí này có thể giúp Việt Nam bắt Trung Quốc phải trả giá đắt khi tiến hành các hoạt động tác chiến hải quân trong vùng biển 200 - 300 hải lý dọc theo bờ biển Việt Nam, từ biên giới hai nước ở phía đông bắc đến gần với Đà Nẵng, miền trung Việt Nam nếu không nói xa hơn là phía nam.
Thêm vào đó, Việt Nam cũng có khả năng tấn công căn cứ hải quân quan trọng của Trung Quốc gần Tam Á (Sanya) trên đảo Hải Nam và các cơ sở quân sự trên đảo Phú Lâm Woody Island), Hoàng Sa.
Theo báo chí Úc, Việt Nam đang chuẩn bị triển khai ra Biển Đông chiếc đầu tiên trong 6 tàu ngầm hạng Kilo mua của Nga, để ngăn chận những hoạt động bành trướng của Trung Quốc ở vùng biển này.
Nhật báo The Sydney Morning Herald, trích dẫn các quan chức Việt Nam, ngày 07/01/2016 loan tin là ít nhất 1 trong 6 tàu ngầm nói trên đã bắt đầu tuần tra tại các vùng biển tranh chấp ở Biển Đông. Việt Nam hiện đã tiếp nhận 5 chiếc tàu ngầm của Nga, chiếc thứ sáu theo dự kiến sẽ được giao vào đầu năm 2016.
Tờ báo trích lời giáo sư Carl Thayer, thuộc Học viện Quốc phòng Úc, cho rằng các tàu ngầm của Việt Nam có thể gây khó khăn đáng kể cho Trung Quốc, vào lúc Bắc Kinh tiếp tục xây các phi đạo và các cơ sở quân sự khác ở Biển Đông. Cụ thể, các tàu ngầm này khiến những hoạt động trên biển của Trung Quốc trong phạm vi 200-300 hải lý dọc theo bờ biển Việt Nam sẽ rất tốn kém.
Nhật báo The Sydney Morning Herald nhắc lại rằng vào năm ngoái, một quan chức cao cấp của Việt Nam đã tuyên bố với hãng tin Reuters rằng họ không muốn xảy ra xung đột với Trung Quốc, nhưng họ biết rằng cần phải chuẩn bị cho « tình huống xấu nhất ». Quân đội Việt Nam cũng đã nhấn mạnh đến khả năng « sẵn sàng chiến đấu cao », hàm ý là chiến đấu chống Trung Quốc.
Theo nhật báo Úc, vào lúc quốc tế quan ngại về cách thức mà Việt Nam sẽ sử dụng hạm đội tàu ngầm của mình, thông tin từ một nhóm thanh niên ra cắm trại trên đảo Thị Tứ vào tuần trước cho thấy là Trung Quốc đang xây một cảng cho tàu ngầm trên Đá Chữ Thập, nơi mà Bắc Kinh vừa cho 3 máy bay dân dụng đáp thử lên phi đạo được xây trên đây.
Việt Nam triển khai tàu ngầm ra Biển Đông để ‘xua đuổi’ Trung Quốc
Tàu ngầm lớp Kilo. VN bắt đầu tuần tra khu vực có tranh chấp ở Biển Đông bằng tàu ngầm lớp Kilo để ngăn cản sự lấn lướt của TQ.
Chiếc tàu ngầm đầu tiên lớp Kilo hiện đại của Việt Nam đã bắt đầu tuần tra các khu vực có tranh chấp ở Biển Đông trong nỗ lực ngăn cản sự lấn lướt của hải quân Trung Quốc vốn lớn hơn gấp chục lần.
Theo nguồn tin từ giới ngoại giao và giới chức Việt Nam được báo Sydney Morning Herald dẫn thuật ngày 7/1, Việt Nam cũng đang mở rộng sử dụng cảng nước sâu Cam Ranh có tầm quan trọng chiến lược, nơi 6 tàu ngầm đặt mua từ Nga sẽ được triển khai trước năm 2017.
Các tàu ngầm Nga là phần trọng yếu trong kế hoạch gầy dựng võ trang quy mô nhất của Việt Nam kể từ cao điểm cuộc chiến Việt Nam tới nay mà giới phân tích cho rằng sẽ giúp thay đổi đáng kể cán cân quyền lực tại điểm nóng tranh chấp Biển Đông.
Giữa những quan ngại gia tăng do các tuyên bố chủ quyền táo bạo của Bắc Kinh trên gần như toàn bộ vùng biển này, Việt Nam đang chi tiêu hàng tỷ đôla để phát triển một hạm đội tàu ngầm, các pháo binh và tên lửa hệ thống trên bờ, máy bay chiến đấu đa năng, cùng các tàu tấn công nhanh. Đa phần các quân cụ được mua từ Nga và Ấn Độ.
Hãng tin Reuters trích các nguồn tin không muốn nêu tên cho hay Hà Nội cũng đang tìm mua thêm máy bay ném bom của Nga trong khi đang đàm phán với các nhà sản xuất võ khí Châu Âu và Mỹ để mua về các máy bay chiến đấu, máy bay tuần tra hàng hải và máy bay giám sát không người lái, không võ trang.
Bên cạnh đó, gần đây Việt Nam cho nâng cấp và mở rộng hệ thống phòng không, trong đó có hợp đồng mua của Israel hệ thống radar theo dõi cảnh báo sớm và các khẩu đội tên lửa đất đối không S-300 từ Nga.
Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm cho biết chi tiêu quân sự của Việt Nam trong thập niên qua đã vượt xa các nước láng giềng Đông Nam Á.
Tờ Sydney Morning Herald tại Úc dẫn nhận định của Giáo sư Carl Thayer từ Học viện Quốc phòng nước này cho rằng đội tàu ngầm 6 chiếc mua từ Nga khi đi vào hoạt động sẽ giúp Việt Nam có khả năng tấn công hùng mạnh bằng các tên lửa hành trình chống tàu và tấn công trên mặt đất, bổ sung đáng kể vào khả năng đối đầu với kẻ thù trong hải phận quốc gia.
Các nhà phân tích cho rằng những chiếc tàu diesel-điện Việt Nam mua của Nga được thiết kế để tác chiến chống tàu ngầm, chống tàu, tuần tra trinh sát, và bảo vệ các căn cứ hải quân và bờ biển có công nghệ tiên tiến hơn so với các tàu ngầm do Nga chế tạo trong hạm đội của Trung Quốc.
Tuy nhiên, chuyên gia Carl Thayer dự báo khả năng triển khai của Việt Nam sẽ bị rủi ro nếu như Trung Quốc cho máy bay chống tàu ngầm túc trực vĩnh viễn trên Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa, nơi Bắc Kinh vừa thử nghiệm liên tiếp các chuyến bay dân sự trong tuần này khiến Việt Nam và Hoa Kỳ lên tiếng bày tỏ quan ngại. Trung Quốc đã xây đường băng dài 3km cùng một số cơ sở hạ tầng cơ bản trên Đá Chữ Thập.
Theo giới phân tích, rất khó để đánh giá khả năng thực tế cũng như mức độ thuần thục của Việt Nam với các hệ thống võ khí phức tạp mới. Dù vậy, Giáo sư Thayer cho rằng với tất cả võ khí hiện có và sắp tậu về trong tương lai, rõ ràng là Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng để phát triển một năng lực mạnh mẽ chống lại một thế lực thù địch xâm phạm hàng hải.
Theo Breibart, Sydney Morning Herald.
Tăng tốc xây dựng quân đội, Việt Nam có kế hoạch cho chiến tranh
Tàu tuần duyên Trung Quốc hoạt động gần giàn khoan HS 981 (Ảnh chụp ngày 14/05/2014)REUTERS/Nguyen Minh
Việt Nam đang trong tiến trình tái vũ trang quân sự lớn nhất kể từ khi kết thúc Chiến tranh Việt Nam. Lãnh đạo của đất nước đang tăng tốc hơn nữa các nỗ lực trong suốt cả thập kỷ qua để hiện đại hóa lực lượng vũ trang nhằm chống lại các hành động khiêu khích từ Trung Quốc. Trên đây là nhận định của ông John Braddock, tác giả bài viết "Tăng tốc xây dựng quân đội, Việt Nam có kế hoạch cho chiến tranh" đăng ngày 05/01/2016 trên World Socialist Web Site, một trang mạng có quan điểm cực tả, chống Mỹ.
Đầu tiên, tác giả trích lại nội dung bản tin Reuters, phát hành ngày 18/12/2015, trong bài viết đề tựa « Việt Nam tăng cường sức mạnh quân sự để đối mặt với Trung Quốc » cho biết Hà Nội đang tìm cách « ngăn chặn » Trung Quốc do căng thẳng gia tăng xung quanh các vụ tranh chấp ở Biển Đông. Nếu như thất bại, Việt Nam cũng đang nhanh chóng chuẩn bị « để có thể tự bảo vệ mình trên mọi mặt trận ».
Nhiều nguồn sĩ quan và quan chức cao cấp ở Hà Nội cho Reuters biết là chiến lược của Việt Nam đã " tiến xa hơn kế hoạch dự phòng " đang trong giai đoạn chuẩn bị toàn diện đối phó với chiến tranh. Các đơn vị quân đội chủ lực, bao gồm sư đoàn tinh nhuệ 308 đang trấn thủ tại vùng núi phía bắc, cũng đã được đặt vào tư thế « sẵn sàng chiến đấu cao » để chống lại bất kỳ cuộc tấn công bất ngờ nào.
Một đoạn phim vidéo phóng sự kèm theo bài báo ghi nhận rằng trong lịch sử « Việt Nam tự khẳng định mình » bằng cách tiến hành các cuộc chiến tranh chống lại các cường quốc to lớn hơn, và nước này « đang chuẩn bị cho một cuộc chiến kế tiếp ». Trong thực tế, Việt Nam đang chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh chống chủ nghĩa đế quốc, với sự thông đồng của Hoa Kỳ, quốc gia đã từng tiến hành một cuộc chiến tranh tân thuộc địa hòng áp đặt quyền kiểm soát lên nước này trong những năm 1960 và 1970.
Theo ông John Braddock, Reuters khi hòa giọng cùng với giới truyền thông lên án Trung Quốc làm gia tăng xung đột trên Biển Đông, hãng tin Anh đã nhận định sai là Việt Nam xây dựng lực lượng vũ trang để phòng thủ. Hãng tin này khẳng định « bước ngoặt » trong chiến lược quân sự của Việt Nam là do việc Trung Quốc đặt giàn khoan thăm dò dầu khí hồi tháng 5/2014 « chỉ cách bờ biển Việt Nam có 80 hải lý » (tức nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam). Tranh chấp leo thang đến mức dẫn đến một cuộc đối đầu nguy hiểm giữa tàu chiến Trung Quốc và tuần duyên Việt Nam.
Nhưng theo ông John Braddock, trên thực tế, giàn khoan dầu của Trung Quốc được đặt gần quần đảo Hoàng Sa, mà cả hai bên đều đòi hỏi chủ quyền, và Trung Quốc đã nắm lấy quyền kiểm soát từ năm 1974. Khu vực này chồng lấn với nơi có một lô khai thác dầu của Việt Nam mà trước đây Hà Nội đã giao cho tập đoàn khai thác năng lượng của Mỹ, Exxon Mobil khai thác.
Việt Nam tăng cường hợp tác quân sự với Hoa Kỳ
Hoa Kỳ đã nhanh chóng can thiệp vào cuộc xung đột. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Jen Psaki xem việc đặt giàn khoan trên như là một « hành động khiêu khích và làm tổn hại đến việc duy trì hòa bình và ổn định khu vực ». Chính quyền Việt Nam đôi khi còn khuyến khích hành động phản đối bạo lực nhắm vào các cơ quan ngoại giao và các doanh nghiệp đầu tư Trung Quốc, lên án nước này và buộc hàng ngàn công dân Trung Quốc phải rời lãnh thổ.
Vì là một phần trong chính sách « xoay trục » sang Châu Á của chính quyền Obama, Washington đã cố tình kích động đẩy các tranh chấp trong khu vực ở mức độ thấp đến cao điểm khi tuyên bố vì « lợi ích quốc gia » cần phải đảm bảo « tự do lưu thông hàng hải » trên Biển Đông và khuyến khích các quốc gia như Việt Nam hay Philippines gây áp lực lên các cuộc tranh chấp lãnh thổ của họ với Trung Quốc.
Từ năm 2007, Hoa Kỳ đã xúc tiến các chương trình hợp tác quân sự với Việt Nam như cho các tàu chiến Mỹ thường xuyên ghé thăm cảng Việt Nam, gia tăng số lượng các cuộc tập trận chung. Mà đỉnh điểm là việc ký kết Tuyên bố Tầm nhìn chung hồi tháng 7/2015 giữa Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter và chính quyền Hà Nội.
Theo đó Hoa Kỳ sẽ huấn luyện cho quân đội Việt Nam tham gia các chiến dịch « gìn giữ hòa bình » của Liên Hiệp Quốc, hỗ trợ tài chính (18 triệu đô-la) mua tàu chiến, hợp tác sản xuất vũ khí, vật tư quốc phòng, đồng thời tìm cách ngăn chặn tầm ảnh hưởng của Nga, với việc dỡ bỏ lệnh cấm lâu dài về việc bán vũ khí hàng hải cho Việt Nam (quyết định được ky vào tháng 10/2014).
Tháng bảy cùng năm, Tổng thống Obama còn tiếp đón ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (VCP). Tronng buổi hội kiến, cả hai bên có đưa ra cam kết chung thể yêu cầu của Hoa Kỳ « tự do lưu thông hàng hải ».
Việt Nam đa dạng hóa "hợp tác quân sự"
Đối với tác giả, Mỹ và đồng minh chính Nhật Bản đang tìm cách đẩy mạnh các năng lực quân sự của Việt Nam và nhiều nước Châu Á khác để chuẩn bị cho cuộc chiến với Trung Quốc. Nhật Bản và Việt Nam đã đồng ý tổ chức đợt tập trận hải quân chung đầu tiên sắp tới đây. Nhật Bản cũng dự kiến sẽ đưa một tàu chiến ghé thăm căn cứ hải quân chiến lược tại Vịnh Cam Ranh.
Bên cạnh Hoa Kỳ, Nhật Bản, và hợp tác quân sự với Ấn Độ, Việt Nam đã có kế hoạch trang bị thêm vũ khí từ Nga như phát triển lữ đoàn tàu ngầm (gồm 6 chiếc) vào năm 2017, mua chiến đấu cơ của Nga, trang bị tên lửa đạn đạo chống tên lửa, tàu tuần tiễu tàu khu trục nhỏ tấn công nhanh.
Các chiến đấu cơ mua từ Nga cũng đã tiến hành công tác tuần tra các căn cứ quân sự tại quần đảo Trường Sa. Không quân cũng được nâng cấp và tăng cường bằng dàn ra-đa cảnh báo của Israel và hệ thống tên lửa địa đối không. Hiện Việt Nam cũng đang tiến hành đàm phán với các nhà sản xuất vũ khí Châu Âu và Hoa Kỳ để mua thêm chiến đấu cơ, máy bay tuần tra biển và các máy bay không người lái không trang bị vũ khí.
Theo ước tính, quân chính quy Việt Nam có khoảng 450.000 binh sĩ. Gần đây nước này cũng đã bắt đầu sản xuất súng trường Israel theo giấy phép, cùng với sử dụng công nghệ Israel và Châu Âu để tái trang bị khoảng 850 xe bọc thép Nga. Một đạo luật cũng được thông qua hồi năm 2015 quy định thời hạn thi hành nghĩa vụ quân sự bắt buộc là từ 18 tháng đến hai năm.
Giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc: Việt Nam theo ai, bỏ ai?
Tuy nhiên, tác giả bài viết cũng nhìn thấy là các lãnh đạo Việt Nam đang vướng vào một thế cân bằng khá tế nhị. Do không phải là đồng minh chính thức của Hoa Kỳ, nhưng có phần nghiêng hẳn về phía Washington, trong khi đó lại có quan hệ kinh tế khá chặt chẽ với Trung Quốc, thậm chí còn là một đối tác thương mại lớn nhất.
Trong một nỗ lực cản trở ảnh hưởng ngày càng lớn của Hoa Kỳ, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm Việt Nam và Singapore vào tháng 11/2015, để khuếch trương dự án sáng kiến « Một vành đai, Một con đường » thương mại và cơ sở hạ tầng của Trung Quốc. Chương trình này bao gồm các dự án lớn về giao thông và xây dựng nhà máy điện ở Việt Nam, với sự tài trợ từ Ngân hàng Trung Quốc.
Cuối cùng, tác giả trích dẫn một bình luận của The Diplomat đăng ngày 06/11/2015 cho rằng chuyến công du Việt Nam của ông Tập còn có ý đồ thúc đẩy phe ủng hộ Trung Quốc trong giới lãnh đạo đảng cộng sản, do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh dẫn đầu.
Căng thẳng giữa phe ủng hộ Trung Quốc và các phe ủng hộ Mỹ theo chủ trương của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng có thể sẽ là một nhân tố quan trọng trong đại hội đảng, tổ chức mỗi năm năm, sẽ được triệu tập vào cuối tháng 01/2016 này để bầu chọn lãnh đạo mới cho đảng cộng sản.
Các chuyên mục 
Một tàu ngầm lớp Oscar do Nga sản xuất.wikipedia
Tàu tuần duyên Trung Quốc hoạt động gần giàn khoan HS 981 (Ảnh chụp ngày 14/05/2014)REUTERS/Nguyen Minh
